චම්පිකට දුන්න මෙගාපොලිස් (MEGAPOLIS) කියන්නේ මෙන්න මේකටයි

අලුතින් ස්ථාපිත කළ මහා නගර (MEGAPOLIS) අමාත්‍යාංශයේ විෂය පථය වන්නේ මීගමුව සිට බෙන්තොට දක්වා වූ සමස්ත බස්නාහිර පළාතම දියුණු කිරීමය.

මහ නගර සංකල්පය පිළිබද මූලික සැලැස්මක ඉතිහාසය 2004 දක්වා ඈතට විහිදෙයි. එහෙත් එය ක්‍රියාත්මක වූයේ නැත.‍ මේ සංකල්පය ඉදිරිපත් කරන ලද්දේ ප්‍රංශ ජාතික JEAN GOLLMANN (1915- 1994) විසින් යැයි වාර්තා වේ. ඔහු මේ සංකල්පය මගින් 1961 දී යෝජනා කෙළේ බොස්ටන් සිට වොෂින්ටන් දක්වා වූ කලාපය නව නාගරික ජනාවාසයක් ලෙස සවිබල ගැන්වීමයි. ඇමෙරිකාවේ බලධාරීන් MEGAPOLIS සංකල්පය ක්‍රියාත්මක කෙළේ ඊට පසුවය. අද මේ වනවිට ලෝකයේ බොහෝ රටවල් විවිධ ස්වරූපයෙන් මේ සංකල්පය ක්‍රියාත්මක කර ඇත. මේ ව්‍යාපෘති MEGALOPOLIS නමින් ද හැදින්වේ.

ඉන්දියාව මේ සංකල්පය ක්‍රියාත්මක කෙළේ චාමිනා සහ සීකන්දර්බාද් යන නගර දෙක එකාබද්ධ කොට හයිඩර්බාද් යනුවෙන් නම් කිරීමෙනි. පසුගිය මැතිවරණයේ දී භාරතීය ජනතා පක්ෂය අලුතින් මෙවැනි නගර 100ක් ගොඩනගන බවට පොරොන්දු විය. මුම්බායි සහ පුනා නගර එම වැඩපිළිවෙළ අනුව නැවතකල එළි වෙමින් පවතී.

චීනයේ SHENZHEN නගරය 1990 දී කුඩා ජනාවාසයකි. ජනයාගේ ප්‍රධාන ජීවනෝපාය වුයේ මසුන් මැරීමයි. මුළු ජනගහනය ලක්ෂයකට අඩුය. විශාල කර්මාන්ත වෙනුවට තිබුණේ කුඩා ව්‍යාපාර පමණී. වර්තමාන චීන ආර්ථික නවෝදයේ නිර්මාතෘවරයා වන ඩෙංග් සියාවේ පෙන්ග් 1990 වස‍ෙර් මේ ප්‍රදේශයේ කළ සංචාරයේ දී SHENZHEN ප්‍ර‍ෙද්ශය සංවර්ධනයට කටයුතු සැලසුම් කෙළේය. විශේෂ ආර්ථික කලාපයක් ලෙස එම ප්‍රදේශයේ සංවර්ධනයට දායකවූවන්ට බදු නිදහස ප්‍රදානය කරන ලදුව තයිවාන් හා හොංකොංහි ආයෝජකයෝ එහි ව්‍යාපාර හා කර්මාන්තශාලා ආරම්භ කළහ. දැන් එය විශේෂ ආර්ථික කලාප අතර ප්‍රමුඛත්වයට පත්ව තිබේ. ජනගහනය ලක්ෂ 70 කි. ඇමෙරිකාවේ චිකාගෝ නගර ජනගහනය මෙන් දෙගුණයකි.

ලෝක ජනගහනයේ ව්‍යාප්තිය දෙස බලන කල නාගරිකරණය වඩ වඩා වේගයෙන් සිදුවේ. 2025 වන විට ලෝක ජනගහනයෙන් හරි අඩක් නගරවල ජීවත්වෙතැයි විශ්වාස කෙරේ. 1900 වන විට ලෝකයේ මහා නගර තිබුණේ කීපයකි. එහෙත් අද තත්ත්වය ඊට වෙනස්ය. නගර කරා ඇදෙන ජනගහනය උකහා ගැනීම මහා නගර සංකල්පයේ එක අරමුණකි. එසේම අංග සම්පූර්ණ පහසුකම් සහිතව නගර නැවත නිර්මාණය ද එහි තවත් ලක්ෂණයකි.

ඉකොනොමිස්ට් සගරාව චීනයේ MEGAPOLIS නගර ගැන සමික්ෂණයක් කළාය. චීනයේ එවැනි ව්‍යාපෘති 13ක් දැනට ක්‍රිය‍ාත්මක වන බව එම සඟරාව කියයි. මහා ෂැංහයි ව්‍යාපෘතිය සහ පර්ල් ගංගා ඩෙල්ටා ව්‍යාපෘතිය ඉන් ප්‍රධානය. යෝජිත JING- JIN- JI ව්‍යාපෘතිය ඇමෙරිකාවේ කැන්සාස් ජනපදය තරම් විශාලත්වයෙන් යුතුය.

මුලාශ : දිනමිණ